علم پزشكي علاوه بر معاينات و تجويز داروها و اعمال جراحي كه در مورد بيماريهاي مختلف انجام ميدهد، از ورزش نيز به عنوان وسيلهاي در جهت بهبود و سلامتي بيماران بهره ميبرد. بعضي از پزشكان در مواردي مثل كمخوابي ، كم كردن وزن و ضعفهاي عضلاني مثــــــل كمردرد، كسب هماهنگيهاي عصبي و عضلاني در بعضي از انواع فلج ، توانبخشي ، نداشتن اشتها ، داشتن اضطراب يا هيجانات روحي ، بيقراريها ، افسردگيها ، احساس پوچي و بسياري ديگر از موارد ، بيمار خود را به ورزش كردن تشويق مينمايند.
ورزش شنا ، تيراندازي ، سواركاري و حتي پيادهروي را بهترين درمان براي بسياري از بيماريها معرفي ميكنند.
انواع ورزش را ميتوان بر حسب ميزان فعاليت جسماني و انرژي مصرفي در واحد ، نيمه سنگين و سنگين تقسيم كرد. به طور كلي ورزشهاي سبك اثرات مفيدي بر جسم و روان انسان دارد.
شروع و پایان ورزش چگونه باید باشد؟
انجام فعالیت های ورزشی موجب تقویت اعضا و ایجاد نظم و هماهنگی بین قسمت های مختلف بدن می شود. لذا امکان دفع مواد زاید و سموم تجمع یافته در بدن بیشتر فراهم می شود.
برای این کار توصیه می شود دو نوع ماساژ قبل و بعد از ورزش انجام شود:
۱ -ماساژ استعداد ۲-ماساژ استرداد
در ماساژ استعداد که باید قبل از شروع ورزش انجام شود، ابتدا دست ها و پشت بدن و سپس پاها را با دست به شکل ملایم و دورانی مالش می دهیم و بعد از چند دقیقه با استفاده از روغن کنجد و بادام، تاندون ها و رباط های منتهی به مفاصل را چرب می کنیم و به آهستگی ماساژ می دهیم که این عمل چند دقیقه طول می کشد سپس عضلات و ماهیچه ها را با همان روغن ماساژ می دهیم و با فشردن عضلات رطوبت روغن را به عمق آن می رسانیم. سپس ورزش را آغاز می کنیم.
این ماساژ برای افرادی که عضلات سخت و منافذ بسته تری دارند و همیشه از غذاهای سنگین و با غلظت بالا استفاده می کنند، ضروری تر است.
در ماساژ استرداد، برای انجام این ماساژ پس از ورزش لازم است شخص در یک محیط گرم و مرطوب مانند گرمابه، استخر یا سونا قرار بگیرد و آب نیم گرم (ولرم) روی بدن بریزد و چند دقیقه در همین حالت بماند سپس با استفاده از روغن بادام تلخ ماساژ ملایمی را شروع کند. فرد در حالت دراز کشیده باید اندام های خود را کش دهد و سپس آزاد کند. همزمان با کشش، دم عمیق و با شل کردن عضلات بازدم عمیق داشته باشد. این ماساژ باعث دفع فضولات و مواد زاید می شود.
چه نوع پیاده روی مفید و موثر است؟
فعالیت فیزیکی مناسب برای تقویت عضلات قلب و ریه و در کل سلامتی، زمانی مفید و موثر می شود که بتواند سبب بروز تغییرات بیولوژیک مفید در بدن انسان شود که از آن جمله می توان به افزایش تعداد ضربان تا شکل سریع آن یعنی یک دوی نرم و سبک اشاره کرد.
میزان پیاده روی می تواند از شکل آرام یعنی راه رفتن متفاوت باشد. برنامه بر اساس میزان آمادگی جسمانی افراد با هدف نهایی طی ۳ هزار و ۲۰۰ متر در مدت نیم ساعت و با افزایش ضربان قلب ۱۲۰-۱۳۰ بار در دقیقه می تواند متفاوت باشد.
چه فوایدی از ورزش پیاده روی می توان انتظار داشت؟
بررسی متون و مقاله ها بیانگر آثار بسیار مفید و متعدد ورزش پیاده روی بر سلامت انسان از ابعاد مختلف است که برای آگاهی بیشتر در مورد این آثار سودمند در زمینه پیش گیری و کنترل بیماری ها می توان به موارد زیر اشاره کرد: کاهش روند پوکی استخوان به ویژه در زنان، کنترل اختلالات چربی خون، کنترل فشار خون، کاهش عوارض چاقی و درمان آن، کنترل دیابت و کاهش بروز ابتلا به دیابت تیپ ۲ (مرض قند)، پیشگیری از آترواسکلروزیس عروق کرونری (تصلب شرایین)، کاهش عوارض بیماری های مفصلی و استئوارتریت ها (آرتروز)، کاهش عوارض حاملگی، تقویت سیستم ایمنی بدن، تقویت وضعیت تنفسی،کاهش علایم بیماری های روده ای، تقویت روانی افراد با کاهش استرس، بی خوابی و اضطراب، تقویت و ایجاد حس شادابی، پیش گیری و درمان اعتیاد. با توجه به مطالب مذکور و سهولت انجام ورزش پیاده روی و آثار گسترده آن در ارتقای سلامت فرد و جامعه، این مقوله از ورزش نیازمند توجه ویژه ای در برنامه ریزی های بهداشتی است و قدر مسلم گستردگی موضوع، لزوم مشارکت و هماهنگی بین بخشی و مردمی را هم در زمینه برنامه ریزی و هم در اجرای برنامه های جامع می طلبد، به ویژه بعد هماهنگی بین بخشی در حفظ و ارتقای سلامتی افراد جامعه از طریق ترویج فرهنگ پیاده روی گامی در توانمندسازی مردم و جامعه و به عبارت دیگر ارتقای سلامت محسوب می شود.